The Eskimos Kalaallit Nunaanni Rock’n’Roll-imik nipilersortartut pileqqaalermatali pitsaanerit siulliit ilisimaneqartut ilagaat. Nipilersoqatigiit Nuummi 1964-imi aasami pilersinneqarput uku inuttaralugit: Barselaj Danielsen erinarsortoq guitarertorlu, Jakob Petersen guitarertoq, Johannes Jonassen bassertoq aamma Peter O. Petersen tumerparpaartoq. Nipilersoqatigiinni sivisunerusumik ilaasortaasut Barselaj Danielsen aamma Peter O. Petersen 1963-imiiilli nipilersoqatigiissimapput.
Peter O. Petersen Nuummi 1945-imi inunngorpoq, nunaqarfiullu Kapisillit eqqaani asimioqarfimmi Illorsuarni alliartorsimalluni. 1962-imi Nuummut nooqqippoq ilinniartunngorluni tassanilu Kalaallit Nunaata Radioatalu unitsiarnermi jazzertartuini Radio rytmikerneni ukiup ataatsip missaani tumerparpaartartuussimalluni.
Barselaj Danielsen Tunup Avannaani Ittoqqortoormiini 1943-imi inunngorpoq. Suli mikisorsuulluni angajoqqaaveruppoq qatanngutigiinnilu angajullersaasut ilaquatariinnik pilersusisunngorluni. Barselaj 1951-imi Danmarkimi meeqqat angerlarsimaffianniilersut ilagaat kingusinnerusukkullu ilaqutariinni qallunaani meerarsianngorluni 1952-imilu nunatsinnut uteqqippoq tamatumuuna Nuummi meeqqat angerlarsimaffianniilerluni.
Barselaj Nuummi realskolemi atualerpoq tassanilu aaqqissuussaanngikkaluamik nipilersornermik ilinniarsinnaalersimalluni ukiunilu taakkunani Elvisip Cliff Richardfillu qallunaallu pigtrådsmusikimik nipilersortartuisa atortagaannik atuisalersimallutik. 1963-imi unnuit ilaanni Nuummi kaffebarimi Aleqami Peter O. Petersen akuersitippaa tumerparpaartartutut nipilersoqatigisaleqqulluni taamaalillutillu The Eskimos aallarnersarlugit tunngavileqqaarneqarput.
Nuummi 1960’kkut qiteqqunneranni arlalinnik Rock’n’Rollimik nipilersortartoqarpoq. Nipilersortartut taakku katersortarfimmi unammisinneqartarput, inuusuttut atuagassiaanit “uunngortoq”-mit (kalaallit oqaluttuaatitoqaaanni qallunaatsiaat naalagaata aqqanik) aaqqissuunneqartartumik. Taamaattorli The Eskimos nipilersortartunit taakkunannga nuannarineqarnerpaajusarput, Rock’n’ Rollimi nuannarisaasunik ilaatigut tuluttut erinarsukkanik atuisarnermikkut nipilersoqatigiit makku issuartaramikkit The Ventures, The Shadows aamma The Beatles, taakkulu amerlaqataannik Kalattuunik (ileqqoq malillugu kalaallit qitittagaannik) atuisarlutik. Aamma The Eskimos nipilersoereernitik naggaserajuttarpaat Piitap erinarsugaanik ”Ulloq naavoq tarrereerpoq seqineq”. Taamaalillutik nipilersoqatigiit nuummiut, umiartortut aqqusaartut japanimiullu takornariat tusarnaartut tusarusuttagaannik assigiinngitsunik atuisarput.
The Eskimos Nuummi ’60-kkut qiteqqunneranni nallerneqarsimanngitsumik pimoorussillutik nipilersortartuussimapput. Nipilersoqatigiit ulluinnarni ataasinngorneq ilanngunnagu kaffebarimi Aleqami minnerusumik annerusumilluunniit nalunaaquttap akunnerini pingasuni sisamani aalajangersimasumik akissarsiaqarlutik nipilersortarsimapput. Tallimanngornerni arfininngornernilu katersortarfimmi nipilersullattaartarput tassani inissaqarnerusarmat. Nuummi nipilersortarnerpassuarmik saniatigut The Eskimos tusarnaartitsiartortarsimapput illoqarfinnut ukununnga Maniitsoq, Sisimiut aamma Kangerlussuaq.
1965-imi niuertarfiup Grønlands Indkøbsringip The Eskimos attartorsimavai nuuteeqqanik marlunnik sisamik atugartalinnik (EP) immiussitillugit niuertarfiup saqqummersitsigaangami ilisarnaataa Kajak atorlugu taannalumi Qullisarmiut nipilersortartuisa nipilersukkaminnik saqqummersitsigaangamik atortarsimavaat. Tassani Kalaallit Nunaata Radioa 1965-imi aasaagaa 2 sporimik immiussisuusimavoq. Ukioq taanna immiussinissat nalaanni Jakob Petersen kingusinnerusukkullu Johannes Jonassen nipilersoqatigiinni nipilersoqataagunaareersimapput, taamaattumillu qatanngutigiit Jonas aamma Jonathan Berthelsen guitarertutut bassertutullu immiusseqataasimapput kingunitsianngualu tusarnaartitsiartorlutik angalasimallutik.
EP’it taakku marluk tamarmik immikkut sisamanik nipilersugartaqarput. Ataatsimut isigalugu taakku tassapput nipilersoqatigiit atortagaannit tigusat, tassalu nunani tamalaani Rock’n’Rollimi nuannarisaasut Kalattuullu, kisianni nipilersoqatigiit nipilersortagaat nipaannerusut arlannaalluunniit saqqummersitani ilaanngillat. Taamaallaat immiussani ”Jacob” The Eskimos namminneq sanaavat ilaavoq.
Nuteeqqat EP-it 1966-imi saqqummersinneqarmata pisoq taanna Kalaallit Nunaanni annertuujuvoq nipilersukkallu saqqummersinneqarmata taakkua radioaviisimi atorneqarput. Nuuteqqat marluk 5000-it tunisaallutik ingerlaannartumik nungunneqarput.
Oktober 1966-imi Barselaj Ikastiliarpoq Den Grønlandske Handelsskolemi atuassalluni, aamma Jonathan Berthelsen Danmarkiliarpoq ilinniariartorluni. Taamaalillutik The Eskimos atorunnaarput, naak nipilersoqatigiinni sinneruttut 1968 tikillugu allamik ateqarlutik nipilersortaraluartut Loth Jensen erinarsortoralugu guitarertoraluglu.
Barselaj Den Grønlandske Handelsskolemiinnermi nalaani qallunaamik Hennymik atilimmik arnaatitaarpoq. Arnaateqarnini pissutigalugu 1969 tikillugu Danmarkimiikkallarpoq kingornalu Aasiannut nuullutik. Barselaj Aasianniinnerminni nipilersoqatigiinnik pilersitseqqippoq sapaatit akunnerisalu naanerini akunnittarfimmi nipilersortarlutik. Ukiut marluk Aasianneereerlutik Barselaj Hennylu Danmarkimut uterlutik nuupput tassanilu katipput panissaarngaarlutillu. 1975-ip ulluisa siulliit ilaani assortuutereernermikkut Henny aappassaanik naartulluni panitsik ilagalugu angerlarsimaffitsik ulluni marlussunni qimakkallarpaat. Uteriallartoq taavaana ambulancit Barselajip timaa aagaat. Assortuutereernerimikkut imminut qimissimavoq.
Peter O. Petersen kalaallit kulturianni peqataajuarpoq. Kingusinnerusukkut tusarsaaqqilerpoq Qilaat Music saqqummiussisoralugu immiukkamigit “Oqaatsivut Ataavarlik” 1981-imi aamma 1982-imi “Kiguserigama”. Aammattaaq piffissap ilaani nammineq piumassutsiminnik isiginnaartitsisartut NAIP siuttuuffigai. 2013-ip aallartinnerani Peter O. Petersen nuusioqqippoq ima taaguutilimmik “Kalaallinaasiit” Atlantic Music saqqummiussisoralugu.
Danskit Pigtrådsmusikiata oqaluttuassartaanik soqutiginninnermut atatillugu The Eskimos nipilersugaat saqqummerseqqinneqarput LP-liamut ataatsimoorussamut ilanngullugit aamma Frost Records saqqummersippaa taakkua nipilersugaat 2005-imi CD-nngorlugu.
Nalunaarsuut:
Allaaserisaq una pilersinneqarpoq Peter O. Petersenip ulloq 19.12.2012-mi apersorneqarnera tunngavigalugu. Taamatuttaaq Tine Bryldsip atuiakkiaanit ”I den bedste mening”-imeersunik paasissutissiisoqarpoq (tassani Daniel Barselaj Danielsenip inuunera pillugu kapitalimit) aamma nittartakkamit http://www.dk-rock.dk/dkesk.htm.
Kalaallisuunngortitsisuuvoq Erno Aronsen.