Chilly Friday


1999-imi angutit inuusuttut MIA-mi taamanikkut Nuup illoqarfiata qeqqaniittumi nipilersorlutik sungiusaqatigiittalerput. Nipilersoqatigiit taassaapput Malik Kleist erinarsortoq, Angunnguaq Larsen guitarertoq, Alex Andersen tumerparpaartoq aamma Henrik Møller Jensen bassertoq. Nipilersoqatigiinni ilaasortat pingasut Malik, Angunnguaq aamma siusinnerusukkut nipilersoqatigiinni Affray-mi nipilersoqatigiittarsimapput, nunani tamalaani nuannarisaalluartut Metallica aamma Pantera sunniisuusigalugit. Aammattaaq taakku pingasuullutik 1996-1997-imi Danmarkimi nipilersornermik højskolemeeqqatigiissimapput Nuummulli uternermik kingorna angutit taakku pingasut ukiuni marlussunni nipilersortartutut uninngasimallutik. 1999-imi Henrik ilaliullugu nipilersoqatigiit Chilly Friday pilersinneqarput, nipilersoqatigiinnit Affrayinit allaanerusumik nipilersoriaaseqarlutik. ”Taamanikkut angutit inuusuttut kamassimasut pingasut nipilersoriaasiat isummatsigut inersimanerulerluta naammagiunnaarsimavarput”, Angunnguaq Larsen apersorneqarnermini nassuiaavoq. Taama ateqalerpugut Kalaallit Nunaat nillataarajuttuummat aamma tallimanngornerit nuannerisaramikkik.

Chilly Friday-imi ilaasortat nipilersoqatigiit kajumissuseqarluarnerat, ataqatigiinnerat pilersitsisinnaassusiallu atilertorpaat. Sungiusarnerit tamaasa atugassamik nutaamik ataatsimik nipilersuusiortalerput demolu “Sialuit” pilertortumik immiuppaat taannalu Kalaallit Nunaanni nuussiortitsivinnut marluusunut nassiunneqarpoq. Nuusiortitsiviit aapparaat Sisimiut Lokalradiop nuusiortitsivia Arctic Boomhouse, taannalu Chilly Fridayimik erniinnaq isumaqatigiissusiorpoq. Nuusiortitsiviit aapparaat aallarteqqammersoq Atlantic Music, taamanikkut Nanortalimmiittoq. Atlantic Music ingerlaannaq akissuteqanngimmat Chilly Fridayimi ilaasortat nuusiortitsiviup pisortaa Ejvind Elsner attaveqarfigaat, demomik pineqartumik suli tusarnaarsimanngitsoq, kisianni saaffigineqarami aalanialerpoq sivitsorianngitsorlu nipilersoqatigiit isumaqatigiissutissanik marlunnik neqeroorfigineqarput. Atlantic Music toqqarpaat, pissutigalugu Ejvind Elsnerip oqaluttuummatik Danmarkimi immiusisartoq aaqqissuisartorlu Mik S. Christensen akilerlugu sulisussarsiarisimallugu inullu taanna rockimik sakkortuumik misilittagaqartuusoq.

Chilly Friday juli 2000-imi Nanortaliliarput nuussuarlu ”Inuiaat 2000” Atlantic Musicip immiussisarfiani immiullugu. Nanortalimmiut illoqarfimmi allamiutut nuussiamik tusarnaaqaartut oqaatigaat nipi kalaallit immiuttagaannit allaanerusoq. Tamanna Angunnguaq Larsenip ima nassuiarpaa mipilersoqatigiit taamanikkut kissaatigisimagaat nipi nunani tamalaani atugaasoq atorniarlugu guitarit distortionilerlugit erinarsortorlu nillialluni erinarsorluni taamanikkut immiussisarfiup ULO-p Sisimiuniittup kalaalerpaluttumik immiuttagaannit ileqquusumit kaanngarlutik nipeqartitsiniarlutik.

”Inuiaat 2000” saqqummersinneqarpoq ulloq 30. november 2000 sapaatillu akunnerani siullermi 1000-it tunisimallugit. Chilly Friday siullermeersumik tusarnaartitsipput decemberimi Nuup Katersortarfiani tupinnaannartumik ornigarneqarluartumik inuillu katersortarfimmi isersimasinnaasut qatserisartut akuerisinnaasaannit marloriaataat isersimasillutik.

”Inuiaat 2000” nuussiaavoq Arfinilinnik tuluttut taallartalinnik atuiffiusoq. Immiussami atugaasa imarineruaat asanninneq, tiinnganeq kiserliornerlu annerusumillu inuusuttunut saaffiginnittuulluni. Naak nipilersukkat guitarimik annerusumik nipitaqartinneqaraluartut taamaattoq belgiamiu Jan de Vroede, keybordertutut malunniuteqarluarpoq siornatigullu Nivi Nielsen and the Dear Children ilaattut nipilersortartuussimalluni. Nuutiliaq nipilersukkanik tusagassiuutini allaaserinnittartunit tigulluarneqarpoq. Sermitsiap nipilersukkanik allaaserinnittartuata “Tallimanngornikkut rockimik nipilersugassatsialattut” aamma “Kalaallit Nunaanni nipilersortakkanut nutaannguallaasutut” allaaseraa. Aamma tusarnaartartunit tigulluarneqarpoq nuussiamilu atukkat siullersaat ”Iggo” nuannarisaallualerpoq. Kingusinnerusukkut Chilly Friday Kalaallit Nunaata Tunuani Kitaanilu nipilersoriartarneminni misigisartagaasa ilagaat “ingasattumik Beatlesilerisut pissuserisartagaasa assipaajaavannik” nuannarisaasaramik.

2001-imi Chilli Friday nipilersoqatigiit nuussiaasa aappaat immiuppaat. Atlantic Music, maanna Chilli Fridaykunnik immiussisimanerminnik iluatsilluarsimanertik pissutigalugu nuussiortitsivittut nukittunerulersimasut suliartillu Nummut nooqqammerpaat tamatumuuna nuussiaq immiuppaat immiussisoreqqillugu Mik S. Christensen. Nuussiaq ”Saamimmiit Talerpianut” ukioq taanna saqqummersinneqarpoq. Sermitsiap nipilersukkanik nalunaarutiginnittartua tassani iluarusulluinnarpoq nuussiarlu nunani tamalaani periarfissaqartutut siulittuutigalugu. Oqaatsit kisiisa eqqarsaatigissagaanni ”Saamimiit Talerpianut”-mi atugaat kalaallisuujunerupput, sulili Chilly Friday ilaatigut tuluttut erinarsugaqarput. Taallartaminni sammisaat oqimaanerumaarput ulluinnarlu inuunermut tunngasuunerullutik, assersuutigalugu imminut toquttarneq meeqqanillu sumiginnaasarneq eqqartorneqartarluni. Angunnguaq Larsenip nassuiaatigaa nipilersoqatigiit kissaatigisimagaat oqariartuutinik saqqummiussissallutik ullumilu inuit tusarnaartalersimagaatik.

Nussualiaat suli naqiterneqarianngitsoq Kalaallit Nunaanni pisiniarfinni tamalaani 3000 sinnerlugit tunereersimavaat saqqummersitsinerullu kingorna Chilli Friday Kalaallit Nunaanni illoqarfinnut angalaqqissinnaanngorput. Aammattaaq nipilersoqatigiit 2002-mi Canadami Eqalunni Arctic Winter Gameseqarnerup ammaanersiorneqarnissaannut nipilersortussatut aggersarneqarput. Ammaannersiorneq Canadami tv-kkut isiginnaartartunut 8 millioninut aallakaatinneqarpoq. Chilly Fridayikkut nipilersornerat aamma Alaskami maluginiarneqarpoq, kingornalu amerikkami inunngorsimasut kattuffiannut nipilersoriaqquneqarlutik.

Nuussiap ”Saamimiit Talerpianut”-p saqqummersinneqareerneratigut aammattaaq nipilersoriaqqusisoqarpoq Canadami ICC’p ataatsimeersuarnissaanut, Norgemi Riddu Riđđu Festivaliamut aamma Savalimmiuni tusarnaartitsinissanut marlunnut. Chilly Friday aammattaaq peqataapput isiginnaagassiami ”Cross Road”-imi, NAPA’p aaqqissuussaanut. Isiginnaagassiaq ”Cross Road” katitigaavoq isiginnaartitsinermik nipilersornermillu nunarsuarmi nipilersortartunit assigiinngitsuneersuneersunit peqataaffigineqartoq. Isiginnaartitsissutip ilaatut Chilly Friday arlalinnik atugaqarlutik nipilersorput. Isiginnaagassiaq angallanneqarpoq matumanilu tikeraarneqarput Savalimmiut, Sverige aamma Norge.

Chilly Fridays nuussianik marlunnik saqqummersitsereersorlu nipilersoqatigiit maanna angusimalerpaat nunarsuup affaani avannarlermi angalasarlutik nipilersoriartortarlutik, tamatumali peqatigisaanik nipilersoqatigiit misigilerpaat nutaarsiassaataarussimallutik. Aammattaaq Atlantic Musicimik suleqateqarneq maangaannarsimavoq, taamaattumillu nipilersoqatigiit arlalitsigut isumaliutigisalerpaat suna tullinnguullugu suliarissanerlugu. Inuit Chilly Friday’p nutaarsiassiinissaanik naatsorsuugisaqarput, taamaattorli nipilersoqatigiit nuussiassamut nutaamut atugassaarupput aammalumi nipilersoqatigiit siusinnerusukkut piumassuseqarluarlutik pilersitsisarneri maanna tammakarsimapput. Taamaattumik nipilersoqatigiit tumarparpaartartuat Alex Andersen isumassarsivoq Chilly Friday nuussiussasoq kalaallit nipilersugaat nuannarisaasut atortarlugit. Isumassarsiap taassuma inerneraa nipilersoqatigiit nussiormata Sume, Naneruaq, HEJ, Zikaza, Piitsukkut, G-60, Ulf Fleischerip aamma Rasmus Lyberthip atugaannik atuagaqarlutik. Aammattaaq Chilly Friday cd-liami atukkamik nutaamik atugaqarput. Nuussualiaq taaguuserneqarpoq ima ”Tribute”, tassagooq kalaallit nipilersornikkut oqaluttuarisaaneranni aqqit tusaamasaanerusut nersorniarlugit. Atugaat Nuummi containerimi Industridalimi immiunneqarput, immiussivigisaallu tassaalerpoq Alex Andersenip nammineq kingorna immiussisarfiutigiligaa Ding Dong Studio. Nuussualiaat nammineq nuussiortitsivianit saqqummiunneqarpoq taannalu taamanikkut atserneqarsimavoq Beat! Production cd’liarlu Atlantic Musicimit tuniniarneqarluni. Nipilersoqatigiit ilaasortaasa ernumassutigisimavaat qanga Kalaallit Nunaanni rockimik nipilersugaannit immiussatik iluatsissanersut taamaattumillu atukktik allanngortingaarnagit atorsimavaat.

”Tribute” 2004-mi saqqummersinneqarpoq namminersornerulluni oqartussaanerup ukiuni 25-nngortorsiorneranut atatillugu. Taanna nipilersoqatigiit kingorna pingajussaanik sølvinnassutigaat, tassungalu atatillugu Chilly Friday siusinnerusukkut saqqummiuttagaannit arlalitsigut isorinnissutit tusarsaatsiarput. Taamaakkaluartorli atugaat taakku tusarnaarumaneqarlualerput tamannalu nipilersoqatigiit kissaataannut tulluavippoq tusarnaartitsigaangamik tiguaalluavissortaramik. Nuussiamik saqqummersitsinerup kingorna nipilersoqatigiit Kalaallit Nunaata kitaani illoqarfinnut assigiinngitsunut marlussunnut nipilersoriaqquneqarput, taamaakkaluartorli tamanna Kalaallit Nunaanni angalavissornermik kinguneqanngilaq. Tamatumunnga taarsiullugu nipilersoqatigiit tunisamikkut tassanngaannartumik sinneqartooruteqarluavipput namminnermi saqqummiussisuugamik nipilersoqatigiinnilu ilaasortat maanna Danmarkimut nunassinnissaminnik takorluuisalerput angorusutartik angisooq misilikkusuummerlugu. Chilly Friday taamanikkut imminnut taasalerput Kalaallit Nunaanni rockimik nipilersortartut tusaamasaanerpaartaattut maannalu silarsuaq Kalaallit Nunaata avataniittoq kiisami unammillernialerpaat.

August 2005-imi Chilly Friday Danmarkiliarput. Nuussuarmit ”Tribute”-mit sinneqartoorutit eqqaassanngikkaani nipilersoqatigiinni ilaasortat tamarmik immikkut taamanikkut Namminersornerullutik Oqartussanit tapiissuteqarfigineqarput. Danmarkimiinnermi siunertarineqarpoq nipilersoqatigiit sivisujaamik Danmarkimiissinnaanissaannut aqqutissiuunniarlugit tassanngaanniillu nunani tamalaani nuannarineqalernissaq pilersikkumallugu. Kalaallit Nunanniit Danmarkimut billetsit akii pissutigalugit Nuummit aallaaveqartuartillutik Kalaallit Nunaata avataani tusarnaartitsisarnissaminnut periarfissaqarpallaanngillat.

Danmarkimi nipilersorfissaq siulleq Chilly Friday-kkut periarfissariligaat tassaalerpoq Herstedvesterimi parnaarussivik. Nipilersoqatigiit parnaarussivimmi sulisumik attaveqaateqarput taannalu aqqutigalugu Danmarkimi sakkortunerpaamik pinerluutillit ilaat tusarnaartitsiffigisussanngorpaat. Taamaalillutik Chilly Friday december 2005-imi Nuummut utinnginnerminni arlalinnik nipilersorfissarsipput. Nipilersorfissat pissanganarnerpaat ilagivaat Christianiami Loppenimi Kalaallit Nunaat pillugu unnussiuaartitsinissaq nipilersoqatigiimmi erinarsortartup Angup aliikkusersuereernerata kingorna nipilersortussaammata. Loppenip aaqqissuisuata taamanikkut Chilly Friday nuannarilluinnarpai nipilersoriitsiaannartullu aviisitigut nersualaarlugit allaaseralugit.

Alex Andersenip immiussinermi atortuni Danmarkimut nassarsimavi nipilersoqatigiillu piffissap ilaani illumi Solrød Strandimi attartukkaminni nuussiassamik nutaap imassaannik nipilersuussiorsimapput immisussisimallutillu. Chilly Friday siullermeerlutik nipilersukkaminnik Kalaallit Nunaata avataani immiussipput erinarsuussiaallu tamarmik siulleersumik kalaallisut allataallutik. Soorluttaaq nuussiaanni ”Saamimiit Talerpianut”-mi taamaattoq erinarsuutiminni pissutsit oqimaatsut sammisarivaat. Nipilersoqatigiinnut ilaasortat Danmarkimi najugaqarnerminni Sermitsiaq pisartagaraat tamatumnalu kingunerisaanik Angunnguaq Larsenip eqqarsaatersuutigilersimavaa nuussiartik taanna “naalakkersuinermut tunngavallaanik” imaqartilersimagitsik. Nipilersoqatigiit Danmarkimi najugaqarnerminni nunatsinni inuuniarnikkut ajornartorsiutit aamma kalaallit politikeriisa pisortat aningaasataannik piumamik atuiallaarnerat pillugit Sermitsiap allaaserisartagai atuarsinnaasarsimavaat. Solrød Strandimiit Chilly Fridayimi nipilersortartut isumaqarput Kalaallit Nunaat ingerlanerluttutut isikkoqartoq taamaattumillu nuussualiartik nunatsinni meeqqat sumiginnagaasarnerannik imminullu toquttarnermik ajornartorsiutinik imaqarpallaartoq. Nuussualiaq taaguuserneqarpoq ”M/S Kalaallit Nunaat”. Nuussualiap saqqummersinneranut atatillugu Kalaallit Nunaat aamma umiarsuaq ajornartorsiuleraluttualersoq annertuumik assersuutigaat. Siunersuutigaat umiarsuaq kivisinneqassasoq aallaqqaataanniillu aallartitsisoqassasoq. Tamanna ersersinniarneqarpoq nuussualiup puuata saqqaani assiliartaliunneqarmat umiarsuaq M/S Kalaallit Nunaat nipilersoqatigiinnut ilaasortat tunuanni kivilersoq umiarsuarlu sissamut majorassaarluni annannialersoq. Nuussualiami atukkat naggaserneqarput naalungiarsuup nipiliortitsinerata nipaamik nipitalerlugu atugaanni “Sinigit”-mi, tassangalu tunngatillugu Angunnguaq Larsen oqaluttuaraa taanna nutaamik allartinnermik kalerrisaarutaasoq.

”M/S Kalaallit Nunaat” 2005-imi saqqummersinneqarpoq. Tassanissaaq Beat! Production nuussiortitsisuuvoq Atlantic Musicili nuussualiamik tuniniaasuulluni. Nuussualiaq tusagassiuutini assigiinngitsunik isummerfigalugu nalunaarutigineqartarpoq. Brian A. Johansen, taamanikkut nipilersukkanik AG-mi allaaserinnittartuusup periarfissaq iluatsillugu nipilersoqatigiit Chilly Friday nipilersoqatigiittut umiarsuartut piumamik ingerlalersutut assersuuppai. Illuatungaatigullu Sermitsiap tamakkuninnga allaaserinnittartuata nuussualiami immiussat ajunngitsumik allaaserai immiussap pitsaanerusinnaaneranik oqarnera eqqaassanngikkaani.

”M/S Kalaallit Nunaat” pisiniarfinni saqqumilermat pisisussat nangaapput nuussiarlu orniginanngitsumik puulik tunisaavallaanngilaq. ”Isumaqarpunga inuit rockimik nipilersoqatigiittut inuusuttorpalaartutut, nuannaartutut nukappiararpaluttutullu isigisarsimagaatigut taamaattumillu nuussiatta uuma saqqummersinnerani ilumoorsaarpallaalaartutut nalilersimassagaatsigut”, taama Angunnguaq Larsen isumaqarpoq.

Nuussualiap ”M/S Kalaallit Nunaat” –a tunisaavallaannginneratigut Chilly Fridayikkut sivisunerusumik Danmarkimiissinnaanerannut pilersaarutaat unikaallatsinneqarput, massakkullu aallaaserisap uuma allannerata nalaani nipilersoqatigiit 2007-imi naggataarlutik Katuami tusarnaartitsipput. 2008-mi nipilersoqatigiit bassertuat Henrik Møller Jensen Danmarkimut nuuppoq bygningskonstruktøritut ilinnialissalluni tamannalu Chilly Fridayikkut suliaannut “uniffiliisuuvoq”. Taamaakkaluartoq nipilersoqatigiinnut ilaasortat arlallit nipilersortartut kalaallit kultoorilerisullu akornanni suli peqataajuartarput.

Chilly Friday atuunnermik nalaani Nunani Avannarlermi Nunanilu Issittuni sumiiffinni assigiinngitsuni 80 sinnerlugit tusarnaartitsisarsimapput.

Nalunaarsuut:

Allaaserisaq una Angunnguaq Larsenimik ulloq 27.06.09-mi apersuinermik tunuliaqutaqarpoq.

Kalaallisuunngortitsisuuvoq Erno Aronsen