Aallaqqaasiut


Oqaaseq nunarsuarmioqatigiinngorsaaneq (globalisering) tusagassiuutini tusartualerparput. Nunarsuarmioqatigiinngorsaanerli sunarpiaanersoq qanorlu isumaqarfigissaneripput nalorninarsinnaavoq.

Nunarsuarmioqatigiinngorsaaneq ilaasa ernummatigisarpaat tassaatillugu nunarsuaq assigiiaartuinnarsuaq; inuiaat isikkumikkut assigiit, assigiinnik nerisallit, nipilersukkanik assigiinnik tusarnaagallit assigiinnillu oqaasillit. Soorlu McDonaldsip Big Maciutai Beatlesillu nipilersugaat nunarsuup annersaani takussaapput tusarsaallutillu, taamalu inuiaat ikittunnguit, soorlu kalaallit qallunaallu, amerlasuut oqaasiinik, soorlu tuluit, pinngitsooratik pisinnaasariaqarlutik. Tamannali suli kinguneqarsimanngilaq inuiaat tamarmik assigiilernerannik, taamaalisoqarnissaalu ilimanarujussuanngilaq. Nunarsuarmioqatigiit kulturiinik peqarpugut siammarsimasorujussuarnik. Big Mac, Beatles, Facebook Iphonellu pillugit inunnik nunarsuup illuatungaaniittunik eqqartueqateqarsinnaavugut, aammali nerisassanik nipilersukkanillu sungiusimasatsinnik, sumiiffitsinnullu aggerfitsinnut tunngatitatsinnik peqarluta. Taakku tulluusimaarutigisarpagut uagorpiaat immikkoorutitsinnut amerlasoorsuunnginnitsinnullu takussutissaammata.

MacDonalds, Beatles, Facebook Iphonellu nutaaliatut suli taaneqarsinnaagaluartut nunarsuarmioqatigiinngorsaaneq qangarsuarli atuuppoq. Aningaasat, nioqqutissiat, paasissutissat inuillu nunarsuaq kaajallallugu ingerlaartuarnerat nutaarsiassaangilaq. Taamaattumik globalisering uagut nammineq kulturitsinneereerpoq, soorlu aamma uagut kulturerput nunarsuarmi kulturinut ilaasutut isigigipput. Ataatsimut isigalugu suna uaguttsinnorpiaq tunnganersoq nunarsuarmullu tamarmut tunnganersoq immikkoortikkuminaappoq. Ilaani iluartarpoq, aammami pisariaqartarluni, nammineq kulturitut isigisaq allat kulturiannit immikkoortillugu killilersinnaagaanni. Taamali killilersuineq aporaannernik aaqqiagiinnginnernillu pilersitsisinnaasarpoq, ilaannimi puigortarparput inuiassuit imminnut kattussimalernikuummata, imavissuit nunavissuillu akimorlugit.

Uagut kulturerput asseqanngilaq, tassami kulturit assigiinngitsut sunneqatigiinnerat sumiiffimmiit sumiiffimmut assigiinngitsumik takkuttarpoq. Sumiiffiit assigiinngillat, assigiinngitsumik misigineqartarput inuillu assigiinngitsunngortittarpaat.

Sumiiffiit qanoq ilillutik nunarsuarmioqatigiinngorsaanermut sunniuttarnersut inuillu qanoq ilillutik sumiiffinnik immikkuullarissunngortitsisarnerat allaaserisap matuma sammivaa. Nipilersorneq Kalaallit Nunaanni pinngortoq aallaaviuvoq, tassuuna takutinniarneqarmat globaliseringip sumiiffiillu ataatsikkoorneranni kulturit allanik asseqanngitsut pilersinneqarsinnaasut.